Neolitik Dönem Ana Tanrıça Figürinleri

Neolitik figürinler dönemin ana tanrıça kültürüyle bağlantılı olarak dinsel inancın sanata yansımasıdırlar. Birer kutsal eşya olarak çoğalma , bereket, doğanın yaratıcılığı ve içindeki gizemi temsil ederler.Ana tanrıça figürinleri ilk Orta ve Batı Anadolu’da ççneo. İleri evrelerinde yaygınlaşırlar.Bu süreç aynı zamanda çanak çömlek üretimin geliştiği, mühür ve baskı kalıplarının çıktığı dönemdir.Adak eşyası olarak bu heykelcikler ya tanrıçayı yansıtıyor ya da tanrıçanın yerine geçen onu temsil eden kutsal bir simge olarak düşünülmeli.Çok sayıda ele geçen bu ana tanrıça tipolojisi Anadolu’da özellikle üç yerleşimle anılırlar: Çatalhöyük, Höyücek ve Hacılar
Çatalhöyük
Anadolu platosunda Çatalhöyük en erken kentleşme görülen önemli tarihöncesi yerleşmelerden biridir. Dini yapılarında ele geçen zengin plastik-heykel buluntuları ana tanrıça ikonografisine ışık tutar: malzeme: kil, kireçtaşı, alabaster, mermer ve volkanik taşlar
Tipoloji: kalça, karın, göğüs abartılı öne çıkarılmış; kol ve bacaklar kalın (Avrupa’dan Willendorf ve Laussel Venüsü grubu)
Ana tanrıça: doğum yapma, çocuk büyütme veya hayvanlar hakimesi özellikleri barındırır (doğanın temel olduğu inanç sistemi)

Höyücek
Geç Neo. Çağa tarihlenen (kutsal alanlar dönemi) pişmiş topraktan 80 kadar figürin, idol ve küçük eşya bulunmuştur.Höyücek başka yerleşimlerden gelenlerin ziyaret ettiği kutsal bir yer olmalı.
Doğal biçimde betimleme çabası: iri vücut, göğüs üzerine duran kollar; karın ve göğüsler fazla abartılamamış; kalça ve üst bacaklar iri gösterilerek vurgulanmış; kimisinde cinsel organ üç çizilerek verilmiş.Bir grupta tabure üzerinde bağdaş kurmuş kadın figürinler, bir tane doğum yapan dikkati çeker. Bunlarda boya izlerine de rastlanır. Gözler, çene burun v kulak hafif kabartı ile canlandırılmıştır.Hacılar
•Hacılar’ın son Neol. Devresine ait tabakalarda benzer figürinlere rastlanır. Tümü kadın betimlemeleridir.
•Ayakta veya oturan tanrıça heykelciklerinde yüz detaylarına da önem verilmiştir. Kollar verilerken eller hemen hemen işlenmez ya da özensizdir, aynısı bacaklar için de geçerlidir. Göğüsler, karın ve kalçalar abartılı gösterilmiştir. Özellikle vurgulanan göbek silik cinsiyet organı yanında dikkati çeker.
•Hacılar figürinlerinde doğum yapan, kucağında çocuğu tanrıça veya hayvanlar hakimesi tipi görülür.